Jest to narzędzie (koncepcja) pochodząca z NLP, a wcześniej najprawdopodobniej z terapii Gesalt. Na bazie tej koncepcji stworzono narzędzie, dzięki któremu Coachee ma możliwość przyjrzenia się sytuacji z kilku róznych perspektyw. Jest to szczególnie użyteczne w sytuacji pracy z relacjami, takich jak nieporozumienia, konflikty czy znaczące różnice zdań. Metoda jest stosowana zarówno w life jak i Biznes coachingu.

Założenie jest następujące, nie istnieje „prawidłowa” perspektywa żadnej sytuacji. Zrozumienie budowane jest poprzez  patrzenie  z różnorodnych punktów. Wszystkie one są częściowo prawdziwe i jednocześnie wszystkie posiadają ograniczenia. Dlatego, kiedy klient ma możliwość poprzyglądania się relacji z różnych punktów widzenia zazwyczaj obraz staje się pełniejszy i łatwiej o zrozumienie.

Najczęściej coachowie posługują się zestawem 3 perspektyw, czyli: JA, ON, NEUTRALNY OBSERWATOR. Warto dodać jeszcze czwartą perspektywę, czyli SYSTEM.

A oto krótka charakterystyka każdej z pozycji:

Pierwsza to spojrzenie z perspektywy klienta, jak widzi sytuację własnymi oczami, przez swoje filtry, potrzeby i Wartości, Przekonania i opinie. Jest to sposób postrzegania rzeczywistości najbliższy większości osób.

Druga pozycja oznacza przyjmowanie punktu widzenia innej osoby. Jest to próba zrozumienia świata widzianego z perspektywy kogoś innego. Patrząc z tej perspektywy, chodzi o to aby myśleć w sposób, w jaki myśli ta osoba, uwzględniając jej wartości, potrzeby i oczekiwania. Druga pozycja jest podstawą dialogu, ponieważ prowadzi do empatii i dobrego kontaktu, a co za tym idzie staje się Umiejętnością przewodzenia innym. Daje to możliwość docenienia uczuć innych ludzi. Jest podstawą poznawania Wartości i przekonań innych osób , aby można było prowadzić z nimi skuteczny dialog.

Trzecia pozycja, zwana neutralnym obserwatorem jest wyjściem poza spojrzenie własne, a także spojrzenie drugiej osoby na inną, neutralną pozycję zewnętrzną. Z tego miejsca widać związki i relacje pomiędzy dwoma punktami widzenia, a także większą część całości.

Stania,  czwarta pozycja to pozycja systemu. Systemem może być firma, zespół, rodzina itp. Ta perspektywa dopełnia całości, ponieważ widać tu szersze powiązania z całym otoczeniem klienta, a także wzajemny wpływ relacji.

Wszystkie pozycje są użyteczne. Wielu ludzi doskonale adoptuje się w jednej pozycji, lecz nie najlepiej przyjmują inną. Najlepsze zrozumienie wynika z przejścia wszystkich pozycji. Wartościowym jest ustawianie się we wszystkich pozycjach w czasie rozwiązywania Problem ów czy podejmowania decyzji.

Z jakiego powodu ważne branie pod uwagę różnych punktów widzenia?

Przebywanie głównie w pierwszej pozycji może spowodować, że taka osoba będzie postrzegana jako egoista. Z kolei analizowanie sytuacji wyłącznie z drugiej pozycji może doprowadzić do utraty kontaktu z tym co ważne na co dzień. Taka osoba może być nadmiernie uległa. Menedżerowie, którzy mają trudności z uświadamianiem sobie jak wygląda sytuacja z drugiej perspektywy mogą w rezultacie być nadmiernie autokratyczni, lub nawet agresywni. Korzyścią z patrzenia z trzeciej pozycji jest możliwość dostrzeżenia wzajemnych relacji pomiędzy dwoma osobami. Uświadomienie faktu, że Coachee nie korzysta z tej perspektywy może pokazać, że nie dostrzega szerszych aspektów relacji między konkretnymi uczestnikami interakcji. Z kolei nadmierna koncentracja na pozycji obserwatora może utrudnić pełne zaangażowanie się w aktualną sytuację, prowadząc do długotrwałego analizowania, a w konsekwencji niemożności podejmowania decyzji i działań.

Kiedy klient uświadomi sobie użyteczność takiej zmiany sposobów rozumienia i odczuwania tej samej sytuacji, będzie mógł dzięki temu szybciej i skuteczniej  podejmować optymalne decyzje, które pełniej zaspakajają potrzeby różnych stron.